Ένα σχέδιο μαθήματος στο 3 και γρήγορα!

Γιατί χρειάζεται ένα σχέδιο μαθήματος. Γιατί δεν χρειάζεται πάντα ένα τρομερά λεπτομερές σχέδιο μαθήματος. Ιδέες και πρότυπο που μπορείς να εκτυπώσεις!

Ακούγεται πολύ τεχνικό και εξειδικευμένο όταν λές "να, έφτιαξα ένα σχέδιο μαθήματος για αύριο..." και μπορείς να κάνεις εντύπωση! Αλλά τι είναι στην πραγματικότητα ένα σχέδιο μαθήματος και πόσο "επιστημονικό" πρέπει να είναι;

Ένα παράδειγμα για γρήγορο σχέδιο μαθήματος με το πρότυπο που σου δίνω! Διάβασε μέχρι το τέλος για να το βρεις.

Ένα ολοκληρωμένο σχέδιο μαθήματος περιέχει τρία βασικά στάδια: 1. πληροφορίες για το μάθημα και την ομάδα στην οποία απευθύνεται. 2. πληροφορίες για το γνωστικό αντικείμενο, τη μέθοδο και το θέμα που θα δουλέψουμε σε μία ή περισσότερες διδακτικές περιόδους. και 3. πληροφορίες για το στόχο, τις ενέργειες που ακολουθούν το μάθημα και τι περιμένουμε ότι θα κερδίσουν @ μαθητ@ς από αυτό. Όπως καταλαβαίνεις, ένα ολοκληρωμένο σχέδιο μαθήματος είναι εκτενές, λεπτομερές, πληροφοριακό και δεν χρειάζεται να το κάνεις παρά μόνο αν θέλεις να παρουσιάσεις ή να δημοσιεύσεις κάτι.

Γι' αυτό κι εγώ, όπως και οι περισσότεροι μάλλον, τελευταία φορά έγραψα ολοκληρωμένα σχέδια μαθήματος στο πανεπιστήμιο ή όταν χρειάστηκε να κάνω κάποια επιμόρφωση. Παρ' όλα αυτά, μετά από μιάμιση δεκαετία διδασκαλίας σε αίθουσα, ακόμα μου είναι σχεδόν αδύνατον να ξεκινήσω τη διδακτική μου μέρα χωρίς να κάνω ένα γρήγορο σχέδιο μαθήματος. Όχι εκτενές, όχι λεπτομερές, απλό και συνεκτικό και επικεντρωμένο στο σημερινό μου στόχο. Και ξέρεις γιατί δεν κάνω χωρίς αυτό; Για τρεις λόγους:

1) Για να θυμάμαι

Ναι, δεν είναι καθόλου αστείο! Και δεν έχει να κάνει με την ηλικία, να μην ακούσω κακεντρέχειες! Ιδέες για το μάθημα σου έρχονται συνέχεια από πολλές διαφορετικές πηγές. Την ώρα που σκρολλάρεις στο Facebook η στο Instagram και συναντάς αυτή την ωραία ιδέα που θες να δοκιμάσεις. Την ώρα που μιλάς για άσχετα με κάποιον και προκύπτει στο μυαλό η λύση σε εκείνο που έψαχνες. Όταν βρίσκεσαι στο μάθημα και τα χρειάζεσαι, δε θα σου έρθουν απαραίτητα όλα στο μυαλό! Όταν, όμως, θα καθήσεις για λίγα λεπτά να ετοιμάσεις από πριν ένα γρήγορο lesson plan, το μυαλό σου θα ψάξει στοχευμένα, θα θυμηθεί και θα καταγράψει την ιδέα ή το υλικό που θες να χρησιμοποιήσεις. Και θα σου γλιτώσει και την απογοήτευση του να θυμηθείς εκ των υστέρων εκείνη την καταπληκτική ιδέα που τώρα είναι αργά να δοκιμάσεις.

2) Για να γλιτώνω χρόνο

Φαίνεται οξύμωρο το ότι γλιτώνεις χρόνο κάνοντας κάτι που ουσιαστικά θέλει να αφιερώσεις χρόνο εκτός τάξης. Όμως στην πραγματικότητα, ένα γρήγορο σχέδιο σε οργανώνει και σε βοηθάει να αντιληφθείς καλύτερα το πλήθος και την ποσότητα υλικών και στόχων σε σχέση με το χρόνο. Γίνεται εύκολο το να διαχειριστείς το χρόνο που έχεις, ειδικά όταν καταλάβεις ότι για να χωράει το μάθημα που ετοιμάζεσαι να κάνεις σε 40 με 45 λεπτά, θα πρέπει να χωράει η περιγραφή του σε μερικές σειρές! Όταν υποχρεωθείς να κάνεις μια σύντομη περιγραφή του μαθήματος και μια μίνι λίστα με υλικά (έντυπα, φυσικά ή ηλεκτρονικα) αποκτάς καλύτερη αίσθηση του χρόνου που χρειάζεται για να γίνει και κρατάς μόνο τα απαραίτητα. Άρα δε σπαταλάς χρόνο να ετοιμάζεις ή να ψάχνεις για πράγματα που πιθανότατα δε θα προλάβεις τελικά να υλοποιήσεις μέσα στο μάθημα.

3) Για να ελαχιστοποιώ τα κενά

Ο αυτοσχεδιασμός είναι μεγάλη δεξιότητα και βοηθάει απίστευτα στην τάξη. Αλλά είτε έχουμε αυτή την ικανότητα είτε όχι, ένα πετυχημένο μάθημα είναι πάντα ένα οργανωμένο μάθημα με στιγμές αυτοσχεδιασμού. Κι αυτό γιατί, όταν βασίζεσαι υπερβολικά στον αυτοσχεδιασμό, θα προκύψουν δεκάδες "κενές" στιγμές στο μάθημα. Σε ποιον από μας δεν έχει τύχει κάτι από τα παρακάτω; "Μισό λεπτό δώστε μου να βρω τη σελίδα που γράφει αυτό που θέλω να δείτε." "Κάπου εδώ είχα μια διαφάνεια που το περιγράφει ακριβώς!"

"Ένα λεπτό μόνο, να φορτώσει η σελίδα, είναι ένα τέλειο βίντεο με τρισδιάστατη αναπαράσταση!"

"Τελικά θα το χρειαστούμε αυτό, περιμένετε λίγο να το φωτοτυπήσω."

Όλες αυτές οι στιγμές αναμονής ξεχειλώνουν το μάθημα και χαλάνε τη ροή του. Είτε διδάσκουμε σε μικρά παιδιά ή σε εφήβους, η συγκέντρωση χαλαρώνει, η διάθεση αλλάζει και η ετοιμότητα χάνεται. Συνήθως προκύπτουν εντάσεις, λιγότερο ή περισσότερο, κι εμείς αγχωνόμαστε όλο και περισσότερο όσο περνάνε τα λεπτά. Η απάντηση είναι το γρήγορο σχέδιο μαθήματος που μας δίνει την ευκαιρία να οργανώσουμε το μάθημα σε κάποιο βαθμό από πριν. Δεν χρειάζεται να το κάνουμε στην εντέλεια, αρκεί να έχουμε καταστρώσει ένα σκελετό.

Πόσο γρήγορο είναι όμως τελικά ένα γρήγορο σχέδιο; Μπορεί να είναι όσο χρειάζεται ο καθένας και η καθεμιά μας.

Μια σημείωση του ενός λεπτού του τύπου "Να θυμηθώ να..." ή μια λίστα με βήματα που θέλω να ακολουθήσω με τη σειρά. Μια υπενθύμιση για τον τίτλο του βίντεο ή του φύλλου εργασίας. Ο αριθμός της σελίδας ή της άσκησης που θέλω να αναθέσω. Η ένας συνδυασμός από όλα τα παραπάνω. Άλλωστε, η έννοια του σχεδιασμού αφορά το να αφιερώσεις λίγα λεπτά στο να οργανώσεις στο μυαλό σου το μάθημα πριν χρειαστεί να το κάνεις. Εγώ έχω ανακαλύψει ότι τα βασικά που χρειάζεται να θυμηθώ είναι ο βασικός στόχος, τα βήματα που θέλω να ακολουθήσω, τα υλικά και μια υπενθύμιση για τη δουλειά στο σπίτι.

Έτσι έφτιαξα αυτό το πρότυπο που μπορείς να χρησιμοποιήσεις κι εσύ αν είσαι μέλος του Room9English! Εκτυπώνεται θαυμάσια σε μέγεθος Α4 ή Α5 για να φτιάξεις το δικό σου μπλοκάκι ή μπορείς να το χρησιμοποιήσεις όπως είναι στον υπολογιστή (θυμήσου εδώ πώς επεξεργαζόμαστε αρχεία PDF) για να προσθέτεις απευθείας και συνδέσμους σε ηλεκτρονικές πηγές που θές να χρησιμοποιήσεις! Το συμπληρώνεις με όση λεπτομέρεια θέλεις και μπορείς να το αρχειοθετήσεις για να το ξαναχρησιμοποιήσεις την επόμενη χρονιά! Κάνε κλικ εδώ για να συνδεθείς και να το βρεις στα SHοκολατάκια!

Γράψε μου στα σχόλια τις δικές σου ιδέες για την οργάνωση του μαθήματος και τα κόλπα που χρησιμοποιείς για να μείνεις οργανωμέν@!!